kluczowe terminy
- płat ciemieniowy: część mózgu umiejscowiona wyżej od płata potylicznego i tylna do płata czołowego, która integruje informacje sensoryczne z różnych modalności i jest szczególnie ważna dla określania zmysłu przestrzennego i nawigacji.
- siateczkowy układ aktywujący: zestaw połączonych jąder w mózgu odpowiedzialnych za regulację czuwania i przejścia od snu do przebudzenia.,
- zakręt postcentralny: wybitna struktura w płacie ciemieniowym ludzkiego mózgu, która jest lokalizacją pierwotnej kory somatosensorycznej, głównego obszaru wrażliwego zmysłu dotyku.
- wzgórze: jedna z dwóch dużych, jajowatych struktur szarej materii w obrębie przedmózgowia, które przekazują impulsy zmysłowe do kory mózgowej.
ścieżka somatosensoryczna zazwyczaj składa się z trzech długich neuronów: pierwotnego, wtórnego i trzeciorzędowego. Pierwszy zawsze ma swoje ciało komórkowe w zwoju korzeniowym grzbietowym nerwu rdzeniowego.,
zwoje korzeniowe grzbietowe: nerwy czuciowe zwoju korzeniowego grzbietowego są przedstawione w rdzeniu kręgowym.
drugi ma ciało komórkowe albo w rdzeniu kręgowym, albo w pniu mózgu; wstępujące aksony tego neuronu przechodzą na przeciwną stronę albo w rdzeniu kręgowym, albo w pniu mózgu. Aksony wielu z tych neuronów kończą się w wzgórzu, a inne kończą się w siateczkowym systemie aktywacyjnym lub móżdżku.,
w przypadku dotyku i niektórych rodzajów bólu trzeci neuron ma ciało komórkowe w brzusznym tylnym jądrze wzgórza i kończy się w pozasłonecznym zakręcie płata ciemieniowego.
na obwodzie układ somatosensoryczny wykrywa różne bodźce za pomocą receptorów czuciowych, takich jak mechanoreceptory do czucia dotykowego i nocyceptory do odczuwania bólu. Informacje sensoryczne (dotyk, ból, temperatura itp.,) jest następnie przenoszony do ośrodkowego układu nerwowego przez aferentne neurony, których istnieje wiele różnych typów o różnej wielkości, strukturze i właściwościach.,
Ogólnie rzecz biorąc, istnieje korelacja między rodzajem wykrytej modalności sensorycznej a rodzajem zaangażowanego neuronu aferentnego. Na przykład powolne, cienkie, niezmielone neurony prowadzą ból, podczas gdy szybsze, grubsze, mielinizowane neurony prowadzą przypadkowy dotyk.